Genootschap van Notarissen van de Provincie Antwerpen

Er komt heel wat kijken bij de aankoop van een woning. Je stelt eerst je budget vast, dan ga je op zoek naar een geschikte lening en dan kan de zoektocht beginnen. Heb je je droomhuis gevonden? Dan kan je een bod uitbrengen. Van zodra de verkoper jouw voorstel aanvaardt, is de woning officieel van jou. Daarna volgt het tekenen van de onderhandse verkoopovereenkomst. Dit is niet de laatste stap. Je moet ook langs bij de notaris. Die stelt de notariële akte op, een cruciaal document in het verkoopproces. Waarom is die stap zo belangrijk? En wat doet de notaris precies? Lees verder en ontdek het!

Van zodra de koper en de verkoper de onderhandse verkoopovereenkomst (beter bekend als het compromis) tekenen, is de verkoop definitief. De notariële akte bepaalt dus niet of de verkoop tot stand komt. Maar waarom is het dan zo belangrijk om een notariële akte te laten opstellen? Enkel de notariële akte kan overgeschreven worden in de registers van het kantoor Rechtszekerheid. Dit betekent dat vanaf het moment dat de notariële akte daar is overgeschreven derden behoren te weten dat het goed verkocht is aan jou. Schuldeisers van de verkoper zullen bijvoorbeeld moeten aanvaarden dat het verkochte onroerend goed waarvan de notariële akte is overgeschreven in de registers, niet langer deel uitmaakt van het vermogen van de schuldenaar. Alleen via een notariële akte geniet de koper dus juridische bescherming en de zekerheid dat zijn aankoop tegenstelbaar is aan derden.

Beeld je in: jij hebt nog geen bouwgrond, maar je partner heeft er wel een. Jullie besluiten om samen te bouwen op de bouwgrond van je partner. Het lijkt misschien een evidente keuze, maar pas op: dit heeft juridische gevolgen. Ontdek welke stappen jullie kunnen zetten om jezelf en je partner te beschermen.

Wanneer je bouwt op grond van je partner, dan zal het gebouw ook toebehoren aan je partner. Zelfs als jij mee betaald hebt, zal het gebouw niet jouw eigendom worden. Dit komt door de ‘onroerende natrekking’. Er speelt een vermoeden dat planten en gebouwen die worden aangebracht op een grond ook eigendom zijn van de eigenaar van de grond.

Wat wel mogelijk is, is dat de andere partner een vergoeding krijgt voor de investering die is gemaakt.

In de eerste zes maanden van dit jaar verwierpen 26.112 Belgen kosteloos een erfenis via een notaris. Door de erfenis te verwerpen, vermijden erfgerechtigden dat ze de schulden van de overleden persoon moeten betalen. Een kosteloze verwerping is mogelijk voor erfenissen die niet meer waard zijn dan 6.093,20 euro.

Niet meer naar de rechtbank
Uit cijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot) blijkt dat al 26.112 Belgen een verklaring van verwerping voor een notaris hebben afgelegd in de eerste zes maanden van dit jaar.
Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be: “Vroeger moesten burgers hiervoor naar de rechtbank stappen. Die optie is intussen weggevallen. Nu kan het bij een notariskantoor in de buurt waar ze soms ook al eerder beroep op deden. De mogelijkheid om gratis te verwerpen via een notaris wordt ook steeds bekender bij het grote publiek.”

Moet je een erfenis sowieso aanvaarden?
Een erfgerechtigde heeft drie opties: de erfenis zuiver aanvaarden, verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. De laatste optie is een aanrader als je niet zeker bent van wat er precies in de erfenis zit. De notaris zal dan een inventaris opmaken van de inkomsten en de schulden. Zo weet je waar je aan toe bent.

Een erfenis gratis verwerpen: wat is het grensbedrag?
Weet je als erfgerechtigde zeker dat de erfenis meer schulden dan baten bevat, dan kan je de erfenis verwerpen. Het verwerpen van een deficitaire of kleine erfenis kan door een verklaring van verwerping op te laten maken door een notaris. Je kan de erfenis kosteloos verwerpen als het bedrag dat je zou ontvangen, na aftrek van alle schulden, niet hoger is dan 6.093,20 euro.

Verklaring van verwerping wordt geregistreerd
De notaris schrijft de gegevens van de verklaring van verwerping in het zogenaamde Centraal Erfrechtregister (kortweg CER) in. Dat register wordt beheerd door Fednot. Deze inschrijving is gratis voor de erfgerechtigde die onder de voorwaarden van een kosteloze verwerping valt. De kosten worden gedragen door een fonds dat door het notariaat is opgericht.
Als je de erfenis hebt verworpen, kunnen de schuldeisers van de overledene niet meer voor de betaling van de schulden bij je aankloppen.
Notaris Carol Bohyn: “Het volstaat dat de erfgerechtigde een kopie van de akte van verwerping aan de schuldeiser voorlegt. Gevolg is wel dat de erfgenaam afstand doet van alle goederen uit de nalatenschap van de overleden persoon. Persoonlijke zaken, bijvoorbeeld foto’s, uit de nalatenschap opeisen, kan dus niet.”

Hoeveel tijd heb je om een erfenis te verwerpen?
In theorie heb je als erfgenaam 30 jaar de tijd om een erfenis te verwerpen.
Notaris Carol Bohyn: “Maar je wacht best niet te lang. Anders bestaat het risico dat je iets doet dat als
een zogenaamde stilzwijgende aanvaarding van de nalatenschap wordt aanzien. En dan moet je de schulden van de overledene toch nog betalen. Zo kan de overschrijving van een miniem bedrag van de bankrekening van de overledene naar de bankrekening van de erfgerechtigde als stilzwijgende aanvaarding worden bestempeld.”
Er is nog een goede reden om niet te talmen met de verwerping van een nalatenschap: als de erfgerechtigde zou overlijden zonder dat hij de nalatenschap heeft verworpen, dreigen zijn kinderen de dupe te worden.

Heb je al een erfenis verworpen?
Wanneer de notaris de verklaring heeft geregistreerd in het Centraal Erfrechtregister, komt de akte van verwerping ook automatisch terecht in je persoonlijke digitale kluis op https://www.izimi.be/nl/
Izimi bevat alle notariële akten sinds 2015. Via je Izimi kluis kan je de akte delen met wie je wil.